Zastanawiasz się, który kraj na świecie produkuje najwięcej żyta? Dzięki naszemu artykułowi znajdziesz odpowiedź na to pytanie.
Największe zbiory żyta według krajów (2023)
Według danych FAO w 2023 roku zebrano na świecie blisko 12,681 mln t żyta. Uprawa tego zboża to europejska domena – na liście największych producentów dominują kraje pochodzące ze Starego Kontynentu. Liderem rankingu byli Niemcy. Nasz zachodni sąsiad odpowiadał za 24,64 proc. światowej produkcji żyta. Drugie miejsce przypadło Polsce (19,98 proc. udziału), trzecie natomiast Rosji (13,41 proc.). W pierwszej dziesiątce, znalazła się również Białoruś (6,15 proc.) oraz Dania (4,74 proc.). W pierwszej dziesiątce dopiero na szóstej pozycji znalazł się kraj z innej części świata – Chiny (4,09 proc.).
Lista największych producentów żyta w 2023 roku
dane FAO, wartości w mln ton, zaokrąglenia w dół
| Niemcy | 3,124 |
| Polska | 2,533 |
| Rosja | 1,700 |
| Białoruś | 0,780 |
| Dania | 0,601 |
| Chiny | 0,518 |
| Kanada | 0,357 |
| Irak | 0,315 |
| Turcja | 0,305 |
| Stany Zjednoczone | 0,263 |
Światowa produkcja żyta relatywnie spada – świadczą o tym dane FAO z lat 1961-2023. Najbardziej produktywnym rokiem był 1990 – wtedy to zebrano 38,193 mln t żyta. Najgorsze wyniki były natomiast w 2018 roku, kiedy to rolnicy dostarczyli w ujęciu globalnym 10,720 mln t wspomnianego zboża.
Powierzchnia upraw żyta na świecie
Uprawa żyta na świecie zajmowała w 2023 roku powierzchnię 3,981 mln ha. Warto zaznaczyć, że od wielu lat obserwujemy tendencję spadkową pod tym kątem – coraz mniej ziemi przeznacza się na uprawę tego zboża w ujęciu globalnym. W szczytowym okresie areał upraw żyta wynosił aż 30,339 mln ha (w 1962, analiza dotyczy lat 1961-2023). Patrząc z perspektywy dekad wyniki wyglądały następująco:
- 20,027 mln ha (1970 r.)
- 16,306 mln ha (1980 r.)
- 16,815 mln ha (1990 r.)
- 9,83 mln ha (2000 r.)
- 5,021 mln ha (2010 r.)
- 4,549 mln ha (2020 r. )
Zakres zmian na tym polu może następujące porównanie: 60 lat temu powierzchnia upraw żyta na świecie dorównywała wielkości obszaru Polski – teraz jest na poziomie takich krajów jak Szwajcaria lub Holandia.
Spośród krajów, najwięcej ziemi pod uprawę żyta wykorzystywała Rosja, bo 0,79 mln ha. W Polsce wartość ta wyniosła 0,728 mln ha, w Niemczech 0,625 mln ha.
Poniższy wykres przedstawia zmiany w zakresie produkcji żyta w latach 1961-2023. Niebieska linia odpowiada za areał upraw, czerwona za wielkość zbiorów.
Kraje o największej wydajności
Liderem wydajności w zakresie produkcji żyta był Uzbekistan, osiągający wynik na poziomie 10,133 t/ha (przy tej wartości znalazło się jednak zastrzeżenie FAO, że ten wynik jest szacunkowy). Kolejne miejsce pod tym zestawieniu zajmował Luksemburg (5,802 t/ha), Dania (5,535 t/ha) – dane te FAO określiło jako oficjalne.
Znaczenie żyta dla rolnictwa
Jak pokazują przytoczone statystyki, na przestrzeni dekad żyto straciło na znaczeniu. Powierzchnia upraw w ostatnich dziesięcioleciach istotnie się skurczyła.
W przypadku Polski wprowadzenie pszenżyta oraz zwiększenie popularności kukurydzy przełożyły się na spadek popularności żyta. Zapotrzebowanie na to zboże, zwłaszcza przez przemysł spirytusowy, jest dość ograniczone. Wielu też podchodzi sceptycznie do wykorzystania żyta w hodowli zwierząt. Potencjał rozwojowy tej uprawy nie wydaje się więc duży.
Choć statystyki pokazują niekorzystne trendy dla produkcji żyta, nie należy się spodziewać tego, że zboże to pójdzie w odstawkę. Nadal będą chętni na jego uprawę, zwłaszcza w rejonach o bardziej wymagającym klimacie.
Dane: FAO, https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL
Źródła
Wojtaszczyk B., Czas na żyto hybrydowe, https://www.farmer.pl/produkcja-zwierzeca/trzoda-chlewna/czas-na-zyto-hybrydowe,61939.html