Spis treści
Uprawy

Jeżyna bezkolcowa – właściwości i uprawa  

Nowe odmiany jeżyny bezkolcowej dają słodkie, duże owoce, dzięki czemu są coraz popularniejsze wśród konsumentów. Co więcej, uprawa jeżyny bezkolcowej nie jest trudna. Warto więc zainteresować się tym perspektywicznym owocem!

Jeżyny – właściwości

Jeżyna bezkolcowa w smaku i wyglądzie przypomina jeżyny powszechnie rosnące w polskich lasach [2]. Te bezkolcowe są nieco większe i przede wszystkim łatwiejsze w zbiorze. Do korzystnych właściwości jeżyn należy także wysoki poziom witaminy C i soli mineralnych. Ze względu na dużą zawartość pektyn jeżyny bezkolcowe doskonale nadają się na dżemy i konfitury. Można je także przerabiać na soki i mrozić [1].

Gdzie, jak i kiedy sadzić jeżyny?

Jeżeli chodzi o miejsce uprawy jeżyn, należy wybrać słoneczną wystawę południowo-wschodnią lub południowo-zachodnią [5]. Teren powinien być osłonięty od wiatru, płaski i bez ryzyka zastoisk mrozowych [5].

Jeżyna bezkolcowa powinna być wysadzana albo wczesną wiosną, albo wczesną jesienią, przy czym termin wiosenny jest korzystniejszy [5]. Po pierwsze przyjęciu roślin sprzyja wtedy wilgotniejsza gleba, a po drugie nie ma zagrożenia, że rośliny zostaną uszkodzone podczas zimy [5].

Sadzonki jeżyny bezkolcowej należy umieścić w dołach o głębokości i szerokości ok. 45 cm, w rozstawie 1,5-3 m i z zachowaniem odległości między rzędami 2,5-3,5 m [6]. Podłoże powinno być lekko kwaśne, żyzne, przepuszczalne, zasobne w wodę i próchnicze [5].

Jaki nawóz do jeżyny bezkolcowej?

W praktyce sprawdza się podanie i zaoranie obornika w ilości ok. 40 t/ha przed założeniem uprawy jeżyny bezkolcowej [1]. Wiosną jeżyna bezkolcowa powinna być nawieziona azotem w dawce 30-40 kg/ha. Co ważne, w pierwszym i drugim roku uprawy jeżyny podaje się azot jedynie w rzędy, później na całą plantację. Potas dawkuje się jesienią od 3. roku uprawy w ilości ok. 50-80 kg/ha [1].

Uwaga: nadmierne wapnowanie gleby powoduje, że jeżyna bezkolcowa może mieć objawy chlorozy z powodu niedoborów żelaza. W takich przypadkach należy podać nawóz z chelatami żelaza [1].

Jak przycinać jeżynę bezkolcową?

Pierwsze przycinanie jeżyny bezkolcowej powinno nastąpić po jej posadzeniu – do wysokości ok. 30 cm nad ziemią [8]. Dzięki temu nastąpi wzmocnienie systemu korzeniowego, który szybciej i mocniej się rozrośnie.

Kolejne przycinanie należy wykonać latem na dwuletnich pędach. Obcina się wtedy wierzchołki pędów, które osiągnęły 1,5-2 m, w celu pobudzenia rozkrzewiania się rośliny [8].

W następnym okresie wegetacyjnym, na samym początku, należy przyciąć główny pęd do ok. 1,7 m, a boczne do 30-40 cm. Celem tego cięcia jest pobudzenie jeżyny do obfitszego owocowania [8].

Przycinanie jeżyny bezkolcowej przeprowadza się również po owocowaniu. Należy usunąć wtedy nadmiarowe pędy jednoroczne oraz wszystkie pędy dwuletnie tak, aby liczba pędów wegetatywnych wynosiła 6/m bieżący lub 5/palik. W ten sposób nie dopuszcza się do nadmiernego zagęszczenia roślin. Ma to poprawiać jakość owoców, a także ograniczać ryzyko rozprzestrzeniania się chorób i szkodników [8].

Jeżyna bezkolcowa – najlepsza odmiana to ta mrozoodporna

Podstawową wadą jeżyny bezkolcowej jest jej średnia mrozoodporność [1]. Dlatego podczas wyboru odmian do uprawy jeżyny bezkolcowej należy się skupić na tej właśnie cesze. Najbardziej odporna na mróz jest polska odmiana jeżyny bezkolcowej – Brzezina. Jest to również odmiana najszybciej dojrzewająca i szybko rosnąca i [3] [4].

Do polecanych odmian jeżyny bezkolcowej należą również:

  • jeżyna bezkolcowa Navaho, której podstawową zaletą jest odporność na choroby i możliwość uprawy bez podpór [3] [4];
  • jeżyna Orkan i Black Satin, które dają duże, aromatyczne i czarne owoce doskonałe do sprzedaży jako świeży owoc [3];
  • polska jeżyna bezkolcowa odmiany Ruczaj, która ze względu na owoce średniej wielkości nadaje się bardziej do przetwórstwa [3];
  • polska odmiana jeżyn Gaj – wysoce odporna na choroby grzybowe, z dużymi, czarnymi, elipsowatymi owocami, które sprawdzają się zarówno w sprzedaży jako świeże owoce, jak i w przetwórstwie [3] [4];
  • jeżyna Loch Ness, która owocuje do pierwszych przymrozków, dając bardzo duże, elipsowate, czarne owoce [4].

Źródła:

[1] https://www.rynek-rolny.pl/artykul/uprawa-jezyny-bezkolcowej-prosta-pielegnacja-i-jeszcze-latwiejszy-zbior.html

[2] https://niepodlewam.pl/jezyna-bezkolcowa-uprawa-odpornosc-ciecie/

[3] https://www.sadnowoczesny.pl/artykuly/porady-dla-sadownikow/jezyna-bezkolcowa-jak-uprawiac-jaka-odmiane-wybrac-2346694

[4] https://zielonyogrodek.pl/ogrod/warzywnik-i-sad/5071-polecane-odmiany-jezyny-bezkolcowej

[5] https://strefaagro.pl/kiedy-sadzic-jezyny-pokochalismy-te-owoce-uprawa-nie-jest-trudna-ale-jak-przeprowadzic-podcinanie-jezyn/ar/c8-16589735

[6] https://zielonyogrodek.pl/ogrod/warzywnik-i-sad/4384-uprawa-jezyn-w-ogrodzie

[7] https://poradnikogrodniczy.pl/jezyna-bezkolcowa-odmiany-uprawa-przycinanie.php

[8] https://www.rynek-rolny.pl/artykul/jak-i-kiedy-ciac-jezyny-przedstawiamy-najwazniejsze-zasady.html

05.10.2023