Uprawa malin w kilku słowach

Jak prowadzić uprawę malin, żeby otrzymać obfity i zdrowy zbiór? W naszym najnowszym wpisie znajdziesz najważniejsze informacje o sadzeniu, nawożeniu i przycinaniu malin. Przedstawiamy najpopularniejsze odmiany malin letnich i jesiennych, a także garść statystyk o uprawie malin w Polsce.

Potężny eksport z polskiej uprawy malin

Polska jest liderem na europejskim rynku uprawy malin, z 50-procentowym udziałem w całej ich produkcji w UE. Na świecie zajmujemy piąte miejsce, z udziałem 9%. W naszym kraju uprawa malin to trzecia najpopularniejsza uprawa spośród jagodowych (po truskawkach i porzeczkach). Zbiory osiągają około 120 tys. ton, a areał upraw wynosi ok. 30 tys. ha. Prawie połowa zbioru w formie mrożonej trafia na eksport (w 2020 roku było to 42%) [1].

Stanowisko pod uprawę malin

Około 80% polskich upraw malin znajduje się na Lubelszczyźnie. Niemniej, owoc ten można uprawiać na terenie całego kraju. Wybierać należy osłonięte od wiatru, równinne, nasłonecznione lub półcieniste tereny, z glebą lekką, żyzną, próchniczą, o lekko kwaśnym pH (6-6,5).

Ważne, żeby poziom wody nie przekraczał 40 cm od powierzchni gleby. Niestabilny poziom wody w glebie będzie mieć negatywny wpływ na zbiór malin [2]. W miejscach, gdzie zdarzają się zastoje wody, korzenie malin mogą gnić [3]. Uprawy świetnie udają się na wystawach południowo-wschodnich i południowo-zachodnich [5].

Sadzenie malin

Zwykle sadzenie malin następuje jesienią, od września do początku listopada, w temperaturze powyżej 4°C. Podłoże warto przygotować już na trzy miesiące przed sadzeniem, np. w rowie o głębokości 25 cm i szerokości ok. 80 cm wymieszać glebę z wieloskładnikowym nawozem [2]. Sadzonki umieszcza się w dołkach o głębokości minimum 10 cm, szerokości 20 cm i w rozstawie minimum 50 cm. Przetrwaniu zimy w dobrej kondycji służy ściółkowanie malin [3] oraz osłanianie pędów kopczykami [4].

Nawożenie, nawadnianie i przycinanie malin

Polska jest uznanym eksporterem mrożonych malin, stąd ich uprawa wydaje się być kusząca. Pielęgnacja malin nie jest jednak prosta. Uzyskanie wysokich plonów owoców o dobrej jakości wymaga sporych nakładów. Szczególnie ważne jest nawożenie, nawadnianie oraz inwestycje w smaczne, odporne na choroby i wysokoplenne odmiany malin. W efekcie można uzyskać nawet plon w wysokości 4,5 t/ha [1].

Nawożenie malin

Nawożenie malin jest szczególnie ważne w przypadku malin jesiennych, które owocują na pędach jednorocznych, czyli co roku muszą odbudować całą owocującą część rośliny. Koniecznością jest więc analizowanie składu gleby, tak żeby odpowiednio dopasować nawożenie do poziomu składników odżywczych [5].

Przycinanie malin

Właściwa pielęgnacja obejmuje także przycinanie pędów. Pierwsze cięcie malin przeprowadza się tuż po ich posadzeniu.

Zimą, po owocowaniu, przeprowadza się przycinanie malin jesiennych. Rośliny powinny zostać przycięte tuż nad ziemią, co zapewni urodzajny zbiór ze świeżych, jednorocznych pędów w kolejnym roku.

Przycinanie malin letnich powinno zostać wykonane tuż po owocowaniu. Usuwa się wtedy pędy dwuletnie, robiąc miejsce na następny rok dla kolejnego pokolenia pędów. Podrośnięte pędy dwuletnie należy umocować do podpór, a na koniec zimy przyciąć ich wierzchołki [7].

Czasem zachodzi konieczność dodatkowego, letniego cięcia malin. Chodzi o wycinkę bocznych odrostów, które mogłyby zbytnio zagęścić krzak, utrudnić przepływ powietrza i w ten sposób zwiększyć podatność rośliny na szkodniki i choroby [6].

Jak odróżnić maliny letnie od jesiennych?

Tradycyjnymi odmianami w Polsce są maliny letnie, czyli takie, które owocują na pędach dwuletnich. Zbiór następuje w pełni lata, po czym pędy dwuletnie należy przyciąć przy samej ziemi. W przypadku malin letnich pędy jednoroczne nie owocują [5]. Popularne odmiany maliny letniej to: Popiel, Polesie, Delniwa, Poranna Rosa, Promyk, Polana, Pokusa, Polka.

Maliny jesienne owocują na pędach jednorocznych, niektóre powtarzają owocowanie, a zbiór rozpoczyna się w drugiej połowie lata i trwa aż do przymrozków. Maliny jesienne wymagają prostszej agrotechniki, dlatego ich popularność rośnie z roku na rok. Dodatkową zaletą jest fakt, że etapy ich rozwoju nie są sprzężone z fazami rozwoju dwóch uciążliwych szkodników malin – kistnika i kwieciaka malinowca [5]. Odmiany maliny jesiennej to: Benefis, Cowichan, Glen Ample Glen Coe, Glen Dee, Laszka, Malling Jevel, Veten [5].