Rzodkiew oleista na poplon – zalety, wady i sposób uprawy

Poprawia jakość gleby, świetnie sprawdza się jako zielony nawóz, a przy tym pomaga zwalczać nicienie – to tylko kilka powodów, dla których rzodkiew oleista to dobry wybór na poplon. Przeczytaj, kiedy warto wprowadzić ją w miejsce obecnie stosowanych roślin poplonowych i dlaczego. Jak ją uprawiać, do czego stosować oraz w jakich przypadkach nie powinna być elementem płodozmianu?

Rzodkiew oleista jest coraz częściej uprawiana przez polskich rolników jako poplon [7]. Jednak różnica w jej popularności między Polską a innymi krajami Unii Europejskiej jest ogromna. W Krajowym Rejestrze roślina ta jest reprezentowana jedynie przez 5 odmian, zaś w katalogu wspólnotowym CCA – przez 100 [7]. Za popularnością każdej uprawy zawsze stoją jej zalety użytkowe. O tym, jakie one są, piszemy w dalszej części artykułu.

Rzodkiew oleista na poplon – zalety

Podstawową cechą każdej rośliny na poplon powinno być wytwarzanie dużej ilości biomasy. Im jej więcej, tym międzyplon jest skuteczniejszy [6]. Rzodkiew oleista świetnie realizuje to zadanie, a także:

może być uprawiana jako zielony nawóz na przyoranie [2];
sprawdza się jako roślina pastewna do produkcji paszy (zwłaszcza dla bydła). W tym przypadku najlepszą odmianą jest Siletta Nova [3];
poprawia strukturę gleby w zakresie stosunków wodno-powietrznych [1]. Gleba staje się głęboko spulchniona i napowietrzona, ponieważ roślina wytwarza sięgający nawet do 1,5 m korzeń palowy [4];
ogranicza rozwój chwastów za sprawą swojego szybkiego i bujnego wzrostu [2];
ma właściwości fitosanitarne – hamuje rozwój mątwika burakowego lepiej niż gorczyca biała. Odmiany Adagio, Colonel, Pegletta i Romesa są w stanie zmniejszyć jego liczebność nawet o 50%, choć lepiej spełniają to zadanie siane jako plon główny [3]. W integrowanej ochronie roślin jest polecana do zwalczania nicieni [5];
można ją stosować jako okrywę ochronną gleby przed erozją wietrzną i wodną [3].

Rzodkiew oleista doskonale się sprawdza jako międzyplon ścierniskowy [3]. Wysiewa się ją bowiem od razu po zbiorach głównej rośliny uprawnej, jeszcze jesienią można ją wykorzystać jako paszę i nawóz albo zostawić na zimę jako mulcz [9].

Roślina ta szczególnie polecana jest rolnikom prowadzącym uprawy ziemniaków, buraków cukrowych i warzyw, dla których stanowi idealny międzyplon ze względu na swoje właściwości fitosanitarne i może zadziałać lepiej niż inne rośliny poplonowe [4].

Wrażliwość na choroby i szkodniki

Jak każda uprawna roślina, również ta ma swoje wady. Należy do nich wrażliwość na choroby i szkodniki roślin kapustnych, w tym na zgorzel siewek i kiłę kapustnych [3]. Z tego powodu nie powinna być uprawiana jako płodozmian dla innych kapustnych, w tym dla rzepaku [4].

Roślina ta może być też atakowana przez pchełkę ziemną oraz przez larwy śmietki kapuścianej [1]. Niestety w tym ostatnim przypadku jedynym rozwiązaniem jest likwidacja plantacji, ponieważ larwy te tak mocno uszkadzają korzenie, że rośliny obumierają [10].

Rzodkiew oleista – uprawa

Rzodkiew oleista to szybko rosnąca roślina jednoroczna lub dwuletnia z rodziny kapustowatych, która dobrze znosi różne warunki klimatyczne i glebowe [3]. Poza początkowymi fazami wzrostu oraz etapem kwitnienia i zawiązywania nasion dobrze też toleruje okresowe niedobory wody [7].

Jako międzyplon ścierniskowy wysiewa się ją [3]:

w siewie czystym lub w mieszankach,
na głębokość 2-4 cm (wykluczone jest więc przedsiewne spulchnianie gleby),
w wąskich rzędach,
w ilości 25-30 kg/ha (80-120 nasion/m²),
jak najszybciej po zbiorze przedplonu, w tym samym terminie co gorczycę (przed 15 sierpnia).

Jej zaletą jest też fakt, że w uprawie na poplon nie wymaga dodatkowego nawożenia azotem i potasem, gdyż jej długi korzeń palowy potrafi pobrać te składniki odżywcze nawet z głębokich warstw gleby [5].