Truskawki lubią nie tylko dzieci, ale także polscy rolnicy – to najpopularniejszy owoc jagodowy uprawiany w Polsce. Około 27-28 proc. powierzchni upraw owoców jagodowych w naszym kraju zajmują właśnie te owoce.
Polska ważnym producentem truskawek
Polscy rolnicy generują 13 proc. europejskiej produkcji truskawek. Taki udział gwarantuje nam 3 pozycję w Unii Europejskiej – lepsi od nas są Hiszpanie (25 proc. udziału) i Niemcy (14 proc.). Wyprzedzamy natomiast Włochów (11 proc.), Greków i Holendrów (po 7 proc.).
W światowym rankingu zajmujemy 13 miejsce. W tym zakresie liderem są Chiny (3,3 mln ton) oraz Stany Zjednoczone (ponad 1 mln ton).
Truskawki – dlaczego są tak popularne
Na popularność uprawy truskawek w Polsce wpływają trzy czynniki. Po pierwsze – korzystne warunki klimatyczno-glebowe występujące w naszym kraju. Po drugie – wysoki krajowy popyt na te owoce. Po trzecie zaś – zapotrzebowanie ze strony konsumentów zagranicznych, głównie w zakresie owoców mrożonych.
W kontekście popularności ważna jest też sama dostępność owoców i długość trwającego sezonu. Otóż pierwsze truskawki można już jeść na początku drugiego kwartału – wtedy do obiegu trafiają truskawki pochodzące z upraw szklarniowych. Sezon kończy się natomiast wraz z późną jesienią, kiedy to możemy natknąć się na owoce odmian powtarzających owocowanie.
Odmiany truskawek
Nad Wisłą zarejestrowanych jest około 50 odmian truskawek, które różnią się przede wszystkim terminem owocowania.
Odmiany wczesne, które owocują w maju, to Kama, Kent, Honeoye. Na przełomie czerwca i lipca spotykamy natomiast takie rodzaje: Senga Sengana, Elkat, Onebor. Do odmian najpóźniejszych zaliczamy Pandorę i Bogotę.
Gdzie uprawia się truskawki w Polsce
Uprawa tego owocu to domena mniejszych, rodzinnych gospodarstw, które dysponują plantacjami o areale 1-10 ha.
Ponad połowa plantacji zlokalizowana jest w woj. mazowieckim (53 proc.). Ważnymi rejonami upraw są także te województwa:
- lubelskie (14 proc.),
- świętokrzyskie (8 proc.),
- łódzkie (6 proc.).
Ciekawostką jest fakt, że województwo mazowieckie i lubelskie, mimo znaczącej różnicy w wielkości powierzchni upraw, osiągają zbliżone wyniki pod kątem zbiorów truskawek. Łącznie oba te regiony odpowiadają za ok. 56 proc. krajowej produkcji.
Wielkość zbiorów truskawek i eksport
W latach 2014-2020 w najlepszym roku zebrano 205 tys. ton truskawek, w najgorszym 146 tys. ton.
Z tej perspektywy rok 2021 nie charakteryzował się wysokim wynikiem – zebrano ostatecznie 156 tys. ton truskawek, co przełożyło się na 28 proc. udział w zbiorze wszystkich owoców jagodowych. Dla porównania – porzeczki stanowiły 27 proc. wszystkich zbiorów, maliny 18 proc., agrest 2 proc.
Spora część krajowych zbiorów trafia na eksport – w zależności od roku jest to 54-70 proc. W 2021 roku eksport truskawek wyniósł 102 tys. ton. Co zrozumiałe, za granicę trafiają przede wszystkim owoce w wersji mrożonej – stanowią one 81,2 proc. całego eksportu.
Większość truskawek mrożonych tafia na rynek wspólnotowy (88 proc.) – głównie do Niemiec, Holandii, Francji. Te trzy kraje przyjmują ponad połowę sprzedawanych za granicę owoców mrożonych.
Inna sytuacja jest natomiast w przypadku owoców świeżych. Tutaj mamy zgoła odmienne kierunki transportu, aż 83 proc. eksportowanych świeżych truskawek trafiała na rynek rosyjski oraz białoruski.
Źródło: Polish Food (wiosna 2022), dane wstępne GUS
Zdjęcie: Alexas_Fotos / pixabay