Odmiany kalafiora różnią się od siebie wieloma cechami. Jedne są przeznaczone do bezpośredniego spożycia, inne do przetwórstwa lub do chłodnictwa. Każda odmiana kalafiora ma inną odporność na choroby, czas wegetacji, wielkość, a nawet kształt i kolor róż. Zajrzyj do artykułu i przekonaj się, że kalafior nie jedno ma imię!
Jaką odmianę kalafiora wybrać?
Odmiany kalafiora podzielone są na cztery grupy różniące się terminem zbioru i długością okresu wegetacyjnego, który wynosi:
- 50-70 dni dla kalafiorów wczesnych;
- 70-80 dni dla średnio wczesnych;
- 80-90 dni dla średnio późnych;
- 90-110 dni dla późnych.
Dodatkową grupą są kalafiory odmian uniwersalnych, których czas wegetacji nie jest powiązany z koniecznością uprawy w określonym okresie roku.
W ramach powyższych grup można znaleźć odmiany predysponowane do uprawy pod konkretne kierunki produkcji, w tym: na rynek świeżych warzyw, dla przetwórstwa i chłodnictwa.
Różnice między odmianami kalafiora dotyczą także odporności na warunki pogodowe, choroby i szkodniki, skłonności do omszenia, stopnia okrycia oraz wielkości, zwartości, skłonności do przerastania, kształtu i koloru róż [1].
Bardzo wczesne i wczesne odmiany kalafiora na zbiór wiosenny (czas wegetacji 50-70 dni)
Kalafiory odmian bardzo wczesnych i wczesnych mają słabsze ulistnienie i okrycie róż, jak również mniejszą masę w porównaniu z późniejszymi odmianami kalafiorów. Decydując się na zakup nasion kalafiorów wczesnych, należy sprawdzić sposób uprawy wybranych odmian. Dla przykładu odmiana kalafiora [1]:
- Abeni F1 – nadaje się do uprawy w tunelach i pod włókniną;
- Oviedo F1 – powinna być uprawiana w tunelach lub na polu;
- Nautilus F1 – przeznaczona jest pod włókninę (odmiana dobrze znosząca duże zagęszczenie).
Wśród wczesnych kalafiorów warta uwagi jest odmiana kalafiora Solistar F1, która dobrze znosi trudne warunki pogodowe, ma zbite, śnieżnobiałe i dobrze okryte róże, a także wysoką odporność na mączniaka rzekomego [4].
Kalafior wczesny w większości przeznaczony jest do bezpośredniego spożycia [1].
Średnio wczesne odmiany kalafiora do zbioru wiosennego lub letniego (czas wegetacji 70-80 dni)
Średnio wczesny kalafior ma w porównaniu z odmianami wczesnymi lepsze okrycie róż i większą siłę wzrostu. Może być uprawiany nie tylko na rynek świeżych warzyw, ale także do chłodnictwa i przetwórstwa. Podczas zakupu nasion kalafiorów średnio wczesnych należy więc sprawdzić przeznaczenie wybranych odmian. Dla przykładu odmiana Liria F1 nadaje się jedynie do zbioru wiosennego na świeży rynek. Wśród wielu odmian kalafiorów średnio wczesnych warte uwagi są np. [1]:
- Flirt F1 – odmiana wysoce odporna na upały, także bez nawadniania (zbiór wiosenny);
- Escale F1 – odmiana kalafiora wytrzymująca ciężkie, gliniaste gleby (zbiór letni).
Późne odmiany kalafiora do zbioru jesiennego (czas wegetacji 80-110 dni)
Późne odmiany kalafiora charakteryzują się silnym wzrostem, mają bardzo dobrze rozwinięty system korzeniowy, obfite ulistnienie i mocne okrycie róż. W zależności od odmiany mogą być przeznaczone zarówno do bezpośredniego spożycia, jak i do przetwórstwa (w tym chłodnictwa).
Wartościowymi późnymi odmianami kalafiora są np. [1]:
- Gohan F1 – przemysłowa odmiana kalafiora o wysokiej odporności na stresowe warunki uprawy i zbiorze możliwym między sierpniem a październikiem;
- Gitano F1 – wymaga intensywnej ochrony przed mączlikiem warzywnym, ale jest odporna na mączniaka rzekomego;
- Naruto F1 – odmiana, która bardzo dobrze znosi mechaniczne różyczkowanie.
Odmiany uniwersalne
Czas wegetacji kalafiorów uniwersalnych, w zależności od odmiany, trwa od 50 do ponad 100 dni, a zbiór może się odbywać wiosną, latem lub jesienią [1]. Jedna z najpopularniejszych i najstarszych odmian kalafiora – Pionier, należy właśnie do tej grupy. Kalafior ten tworzy przeznaczone do przemysłowej produkcji róże o masie ok. 1 kg, a jego okres wegetacji trwa 50-65 dni [3]. Inne wartościowe uniwersalne odmiany kalafiora to m.in. [1]:
- Clapton F1 – o wszechstronnym przeznaczeniu i okresie wegetacji 80-85 dni. Jest odporna na kiłę kapusty, wytrzymuje różne warunki stanowiskowe, a jej róże są dobrze okryte;
- Clarina F1 – nadająca się do drobnego różyczkowania, odporna na kiłę kapusty odmiana o wszechstronnym przeznaczeniu i okresie wegetacji 75-80 dni;
- Giewont F1 – przemysłowa odmiana kalafiora, również nadająca się do drobnego różyczkowania i tworząca gigantyczne róże o masie do 7 kg (okres wegetacji 105-115 dni).
Kalafior romanesco, kalafior zielony, fioletowy i pomarańczowy
Odmiany kalafiora mogą różnić się od siebie kolorem, a nawet kształtem róż. Pod tym względem najbardziej rozpoznawalny jest kalafior romanesco, którego stożkowate, zielone róże są wyjątkowo malownicze. Uwagę przyciągają także odmiany o klasycznym kształcie róży, ale o kolorze innym niż biały:
- Zielony kalafior – jest uprawiany w zależności od odmiany i na zbiór wiosenny, i na jesienny. Można znaleźć odmiany zielonego kalafiora przeznaczone tylko na rynek świeżych warzyw (np. Trevi F1, Vitaverde), jak i takie o uniwersalnym przeznaczeniu (np. Fangio F1).
- Fioletowy kalafior – uniwersalna odmiana Graffiti F1 o okresie wegetacji 70-75 dni i przeznaczeniu na świeży rynek.
- Pomarańczowy kalafior – zwykle nadający się zarówno do bezpośredniego spożycia, jak i do przetwórstwa, o okresie wegetacji 75-85 dni, np. odmiany Sunset F1, Flame Star F1.
Źródła
[1] Metodyka INTEGROWANEJ PRODUKCJI KALAFIORA (wydanie czwarte zmienione), Główny Inspektor Ochrony Roślin i Nasiennictwa, 2023
[2] https://coboru.gov.pl/pl/kr/kr_odm?kodgatunku=KAW
[4] https://www.warzywapolowe.pl/wczesne-odmiany-kalafiorow/