Im droższe paliwo, tym ważniejsza jest odpowiedź na pytanie: „Ile pali traktor?”. Przeczytaj, jakie spalanie mają przykładowe traktory. Jak zmniejszyć zużycie paliwa w ciągniku? Dlaczego nie ma znaczenia, ile pali traktor na 100 km?
Ile pali traktor na 100 km?
Nie ma jednej odpowiedzi na pytanie, ile pali traktor, tak jak nie ma jednej odpowiedzi na pytanie, ile pali mercedes. W przeciwieństwie do samochodu pomiar spalania traktora w litrach na 100 km nie ma większego sensu. Traktor nie służy do pokonywania dystansów, ale do pracy w polu. Wszystko zależy od tego, jaki to ciągnik i do czego jest w danym momencie używany. Ten sam ciągnik będzie miał inne zużycie paliwa, kiedy wykonuje opryski, a inne podczas głębokiej orki. Co więcej, nawet to samo zadanie, np. orka o głębokości 20 cm, wykonywane tym samym pługiem, ale na innym polu, może przebiegać z innym zużyciem paliwa. Zależeć ono będzie między innymi od rodzaju gleby i stopnia jej wilgotności, a także od sposobu użytkowania ciągnika.
Odpowiedź na pytanie, ile pali traktor, zależy od mocy silnika i od jednostki miary. Jeśli mierzymy zużycie w litrach na godzinę, to lekki traktor z silnikiem około 25 KM (np. New Holland Boomer 25, Kubota A211N, a nawet Ursus 330) będzie miał dużo większe zużycie paliwa niż potężne ciągniki z silnikami o mocy przekraczającej 300 KM (np. John Deere z serii 8 czy New Holland z serii T8). Jeśli jednak zmierzymy zużycie w litrach na hektar obrobionego pola, spalanie tych wielkich maszyn może być porównywalne, a nawet mniejsze niż spalanie „maluchów”.
Ile pali traktor – przykłady
Podczas bicia rekordu świata w powierzchni obrobionej w ciągu 24 godzin flagowy model firmy John Deere 9RX640 spalił przy bronowaniu pola 2385 l paliwa, czyli niemal 100 l/h. Liczba ta robi wrażenie, ale gdy wziąć pod uwagę obrobioną powierzchnię, czyli 769,4 hektara, to okazuje się, że gigant zużył jedynie 3,1 l/ha [6].
Z kolei w testach budżetowego ciągnika Tagro 102 w podobnym zadaniu uzyskano wynik 3,45 l/ha. Ten sam ciągnik w testach orki o głębokości 22 cm, na średnio ciężkiej glebie, spalił 11,4 l/ha [7].
Dla porównania ciągnik Claas Arion z serii 400 w warunkach normalnej pracy w gospodarstwie spala 12-13 l/ha przy orce na głębokości około 20 cm [8]. Natomiast w testach firmowych ciągnik Claas Axion 870 w podobnych warunkach spalił około 11,9 l/ha [9].
Jak wpłynąć na to, ile pali traktor?
Podstawowy sposób na możliwie niskie zużycie paliwa to dobór ciągnika do specyfiki gospodarstwa oraz używanie dopasowanych do niego maszyn. Warto przy tym pamiętać, że silniki nowoczesnych ciągników są dużo oszczędniejsze niż te w starych ursusach [1].
Ważne jest również utrzymywanie ciągnika w dobrym stanie technicznym. Zaniedbanie wymiany oleju, filtrów albo brudna chłodnica mogą spowodować wzrost spalania nawet o 5%. Oczywistym źródłem oszczędności jest też wyłączanie ciągnika podczas przerw w pracy, a nie pozostawianie go na jałowym biegu [2].
Właściwie napompuj opony
Bardzo duży wpływ na spalanie ma dobór ciśnienia w oponach do obciążeń. Oddziaływania między oponami a gruntem są odpowiedzialne za zużycie mniej więcej jednej czwartej mocy wydatkowanej przez traktor w trakcie orki [3]. Pod wpływem sił przenoszonych przez opony gleba odkształca się, co umożliwia trakcję ciągnika. Jednak nadmierna deformacja gleby oraz nadmierny uślizg znacząco zwiększają straty energii, a w efekcie zużycie paliwa. W takiej sytuacji obniżenie ciśnienia w oponach zwiększa powierzchnię kontaktu opony z glebą i skutkuje zmniejszeniem uślizgu, a zatem spalania. W tym samym celu w największych ciągnikach stosowany jest napęd gąsienicowy [2] [3] [4].
Zmniejsz prędkość
Intensywność uślizgów zależy też od prędkości roboczej. Im większa prędkość, tym większe uślizgi, czyli większe zużycie paliwa [3]. Podwyższona prędkość w jeszcze jeden sposób negatywnie wpływa na zużycie paliwa. Opór stawiany przez pług rośnie szybciej niż prędkość [5]. W związku z tym z im mniejszą szybkością pracuje ciągnik, tym mniej paliwa zużywa na wykonanie tej samej pracy.
Dobierz właściwy bieg
Aby uzyskać jak najmniejsze zużycie paliwa w ciągniku rolniczym, warto też zadbać o to, aby jego silnik pracował na optymalnych obrotach [2]. W warunkach polowych, gdy operator musi pilnować wielu parametrów jednocześnie, pamiętanie o dobieraniu właściwego biegu może być trudne lub wręcz niemożliwe. Dlatego w wielu nowoczesnych ciągnikach oferowana jest opcja bezstopniowej skrzyni biegów. Zarządzana komputerowo skrzynia biegów dostosowuje przełożenie tak, aby zapewnić optymalne obroty silnika, a jednocześnie utrzymać pożądaną prędkość. Dzięki temu uzyskiwane jest zmniejszenie zużycia paliwa [2] [5]. Warto jednak wiedzieć, że takie przekładnie pracują dobrze przy mniejszych i średnich obciążeniach. Przy dużych obciążeniach efektywniejsze jest bezpośrednie, mechaniczne przeniesienie napędu [2] [5].
Źródła
[1] https://www.agrofakt.pl/spalanie-w-ciagniku-wplyw/
[3] Nagar, Harsh, et al., AI-based engine performance prediction cum advisory system to maximise fuel efficiency and field performance of the tractor for optimum tillage, “Systems Science & Control Engineering” 12.1 (2024): 2347936.
[5] https://digitalcommons.unl.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1299&context=biosysengfacpub
[8] https://agrokonsument.pl/wypas-moc-i-niskie-spalanie-claas-arion-ciagnik-na-ciezkie-czasy/
[9] https://traktor24.pl/znamy-wyniki-zuzycia-paliwa-dla-ciagnika-claas-axion-870-cmatic/