Nowe dopłaty dla rolników za praktyki rolnictwa węglowego

Plan strategiczny WPR 2023-2027 przewiduje dodatkowe dopłaty dla rolników za tzw. rolnictwo węglowe. Czym jest i jakie praktyki rolnicze obejmuje? Jakich kwot można się spodziewać? W jaki sposób będą wyliczane nowe dopłaty bezpośrednie? Warto sprawdzić i skorzystać z okazji na dofinansowanie swojego gospodarstwa.

Celem rolnictwa węglowego jest zmniejszenie emisji dwutlenku węgla oraz zwiększenie składowania węgla w glebie. Za stosowanie praktyk rolniczych, które będą ten cel realizować, przewidziano w planie strategicznym WPR 2023-2027 dodatkowe dopłaty bezpośrednie w zakresie ekoschematu „Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi” [1]. W ekoschemacie tym, dopłaty dla rolników będą udzielane na podstawie systemu punktowego (1 punkt to 22,47 euro), a suma punktów będzie zależała od stosowania 8 praktyk rolniczych [1].

8 praktyk rolnictwa węglowego wliczanych do dopłat dla rolników

Dobra wiadomość jest taka, że w polskim rolnictwie od dawna stosuje się niektóre praktyki rolnictwa węglowego nie nazywając ich w ten sposób! Należą do nich bowiem tradycyjne działania na rzecz poprawienia parametrów gleb. Dla wielu rolników oznacza to, że do uzyskania dodatkowych dopłat bezpośrednich wystarczą jedynie niewielkie modyfikacje dotychczasowych praktyk, w taki sposób by spełniały wymogi ekoschematu rolnictwa węglowego.
W planie strategicznym WPR 2023-2027 są szczegółowo opisane praktyki rolnictwa węglowego, za których stosowanie będą przysługiwały dopłaty dla rolników. Obejmują m.in. takie działania jak:

wymieszanie obornika na gruntach ornych w ciągu 12 godzin od aplikacji, w celu ograniczenia emisji amoniaku do atmosfery,
wymieszanie słomy z glebą, w celu zwiększenia zawartości materii organicznej oraz składników pokarmowych w glebie, a tym samym poprawienie żyzności gleby. Dodatkową korzyścią jest lepsza retencja wód, gdyż większa o 1% zawartość próchnicy daje większą o 30% retencję wodną gleby,
międzyplony ozime/wsiewki śródplonowe, w celu poprawy jakości gleby,
opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia, w celu dopasowania dawek nawozów do zasobności gleby i potrzeb roślin,
zróżnicowana struktura upraw, w celu poprawienia stanu gleby,
stosowanie płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzgowo, w celu ograniczenia emisji amoniaku do atmosfery,
uproszczone systemy uprawy, w celu ograniczenia zabiegów uprawowych (a tym samym ilości spalin emitowanych do atmosfery) przy zachowaniu odpowiednich plonów,
ekstensywne użytkowanie TUZ (trwałe użytki zielone) z obsadą zwierząt, w celu zwiększenia znaczenia TUZ w wychwytywaniu dwutlenku węgla z atmosfery [2].

Wymienione powyżej metody rolnictwa węglowego nie są niczym rewolucyjnym. Część z nich jest stosowana w polskim rolnictwie od dawna, żeby poprawić strukturę gleby, zwiększyć odporność na suszę, powodzie i wypłukiwanie składników odżywczych, a tym samym przyczynić się do większych plonów. Teraz za ich praktykowanie będzie można uzyskać dodatkowe dopłaty.

Dopłaty bezpośrednie za rolnictwo węglowe – kwoty i sposób wyliczania

Ekoschematy to dodatkowa roczna płatność bezpośrednia. Kwota dopłaty dla rolnika za stosowanie zapisów ekoschematu dotyczącego rolnictwa węglowego będzie zależała od sumy uzyskanych punktów, przy czym za poszczególne praktyki przysługują różne liczby punktów. Przykładowo, za ekstensywne użytkowanie TUZ z obsadą zwierząt przysługuje 5 punktów, a za wymieszanie słomy z glebą – 2 punkty. W efekcie na finalną wartość dopłaty będą miały wpływ rodzaj i liczba realizowanych praktyk oraz liczba hektarów, które obejmą.

W planie strategicznym WPR 2023-2027 określono wartość jednego punktu dodatkowej dopłaty bezpośredniej z tytułu prowadzenia rolnictwa węglowego na 22,47 euro. Kwota ta może ulegać zmianie w zależności od liczby rolników, którzy będą chcieli skorzystać z tego ekoschematu.

Co ciekawe, możliwe będzie łączenie wybranych praktyk rolniczych na jednej działce rolnej, czyli uzyskiwanie dla jednej działki punktów za kilka technik [2]. Przy liczeniu punktów do dodatkowych dopłat bezpośrednich tego ekoschematu nie można jedynie łączyć:

Międzyplonów ozimych, wsiewek śródpolnych nie łączy się z wymieszaniem obornika, gleby ze słomą, stosowaniem płynnych nawozów naturalnych i uproszczonych upraw.
Wymieszania obornika w ciągu 12 godzin nie łączy się z wymieszaniem gleby ze słomą, stosowaniem płynnych nawozów naturalnych i uproszczonych upraw.
Wymieszania gleby ze słomą nie łączy się ze stosowaniem płynnych nawozów naturalnych i uproszczonych upraw.
Stosowanie płynnych nawozów naturalnych nie łączy się z uproszczonymi uprawami [2].

Aby otrzymać dopłatę z tego schematu rolnik musi uzyskać minimalną liczbę punktów. Próg liczony jest jako 25% punktów możliwych do uzyskania za stosowanie najlepiej punktowanej praktyki na całym areale gospodarstwa [2].

Więcej na temat magazynowania węgla w glebie: