Oman jest położony na Półwyspie Arabskim. Zajmuje powierzchnię zbliżoną do Polski (309,5 tys. km kw.), w 2020 roku jego populacja liczyła 5,1 mln osób. W latach 2017-2020 liczba mieszkańców wzrastała o 131-186 tys. rocznie (worldometers). Stolicą Omanu jest Muskat.
Rolnictwo nie jest główną gałęzią omańskiej gospodarki – w tym sektorze pracuje zaledwie 5 proc. populacji. Jeśli chodzi o powierzchnię użytków rolnych, to zajmują one 5 proc. powierzchni kraju. Tylko 0,3 proc. obszaru Omanu to grunty orne oraz sady.
Imigracja mieszkańców do sąsiednich krajów przed 1970 rokiem negatywnie wpłynęła na omańskie rolnictwo. Pola leżały odłogiem, gnić rozpoczęły także systemy nawadniające. Rząd rozpoczął jednak działania, których celem było zmniejszenie uzależnienia od importu żywności. Zaczęto tworzyć stacje badawcze oraz modelowe farmy, które miały stymulować rozwój lokalnego rolnictwa. Zbudowano także zakłady w Al.-Rustaq i Nizwa zajmujące się przetwarzaniem daktyli.
Produkcja roślinna jest silnie uzależniona od sztucznego nawadniania. Obecnie w Omanie, dzięki systemowi falaj, możliwe jest uprawianie trzech upraw na tej samej działce na różnej wysokości. W tym modelu na poziomie gruntu uprawia się pszenicę, sorgo lub lucernę. Środek jest zarezerwowany na przykład na mango, banany, zaś najwyższa partia to już domena palm daktylowych.
Na obszarach oaz uprawia się limonki, które trafiają na eksport lub są elementem transakcji wewnętrznych – w zamian za nie do oaz trafiają ryby z terenów przybrzeżnych.
Płaskowyże górskie są natomiast miejscem upraw winogron, orzechów włoskich, brzoskwiń.
Oman nie zajmuje wysokich miejsc w światowych rankingach zbiorów produktów rolnych. Tylko raz pojawia się w pierwszej dziesiątce – lokuje się na 8 miejscu wśród producentów daktyli. W przypadku innych zbiorów, lokaty są już odległe – np. sorgo (30), melony (38), papaje (39) (dane FAO, 2020 rok).
Inaczej wygląda sprawa w przypadku hodowli zwierząt. Oman znany jest z hodowli wielbłądów i tutaj może poszczycić się miejscem w pierwszej 10 najistotniejszych producentów tłuszczu z tych zwierząt (8 miejsce), podrobów (9) oraz mięsa (10) (dane FAO, 2020 rok).
Dla lokalnej społeczności istotna jest hodowla kóz, bydła i owiec. Liczebność samych kóz w Omanie liczby prawie 2,4 mln, owiec i bydła natomiast jest łącznie ponad 1 mln sztuk.
Produkcja żywności w Omanie jest w stanie zaspokoić niektóre lokalne potrzeby – nie wszystkie jednak. Część produktów musi być importowana z innych krajów – jest to zresztą charakterystyczne dla większości państw arabskich. Warunki klimatyczne, glebowe nie dają szansy na samowystarczalność w zakresie produkcji żywności.
Nie można zapomnieć o rybołówstwie, które swego czasu było silnie wspierane przez omański rząd. Dostarczał on wszystko, co niezbędne – łodzie, silniki, chłodnie. W latach 90 XX wieku Stany Zjednoczone pomogły w rozwoju lokalnego rybołówstwa. Dzięki temu było możliwe wykorzystanie potencjału drzemiącego w dużych łowiskach położonych w Zatoce Omańskiej oraz na Morzu Arabskim.
Wybrane wskaźniki (FAO, 2020)
Uprawy – zbiory:
- 368 577 t – daktyle
- 340 228 t – pomidory
- 156 987 t – warzywa świeże
- 148 884 t – sorgo
- 102 682 t – ogórki i korniszony
- 92 815 t – chili i papryki (zielone)
- 50 910 t – melony
- 39 226 t – bakłażany
- 37 090 t – arbuzy
- 30002 t – kapusta i inne kapustne
- 25 245 t – kukurydza
- 18 447 t – banany
- 16146 t – ziemniaki
Powierzchnia najistotniejszych upraw:
- 25 630 ha – daktyle
- 12 405 ha – warzywa świeże
- 3 674 ha – sorgo
- 3 504 ha – pomidory
- 3 112 ha – kukurydza
- 1 913 ha – melony
- 1 750 ha – cytryny i limonki
- 1 575 ha – banany
Pogłowie zwierząt:
- 2,395 mln szt. – kozy
- 0,629 mln szt. – owce
- 0,412 mln szt. – bydło
- 0,279 mln szt. – wielbłądy
Produkcja zwierzęca:
- 171 350 t – mleko krowie
- 113 540 t – mleko kozie
- 31 829 t – mięso (owce)
- 25 080 t – jaja kurze (w skorupkach)
- 24 050 t – mleko owcze
- 17 820 t – mięso (kozy)
- 16 432 t – mięso (wielbłądy)
- 15 333 t – mięso (bydło)
- 6 547 t – mięso (kurczaki)
- 5 305 t – podroby (owce)
- 3 162 t – podroby (kozy)
- 3 067 t – podroby (bydło)
- 2 122 t – skóry (owce)
- 1 986 t – podroby (wielbłądy)
- 1 811 t – skóry (kozy)
- 1 779 t – skóry (bydło)
- 1 591 t – tłuszcz (owce)
- 1 198 t – tłuszcz (wielbłądy)
- 719 t – tłuszcz (kozy)
- 644 t – tłuszcz (bydło)
Źródło: Britannica, PWN, FAO, worldometers