Rolnicy szukający pomysłu na dodatkowy biznes coraz częściej decydują się na rozpoczęcie hodowli alpak. Pozwala ona czerpać zyski nie tylko z produkcji cennej wełny tych zwierząt, ale także agroturystyki z alpakami i alpakoterapii. Co warto wiedzieć o hodowli alpak jako dodatkowego źródła dochodu? Poniżej przedstawiamy wszystkie najważniejsze informacje!
Hodowla alpak w Polsce – korzystne przepisy z 2022 roku
W 2022 roku nastąpiła nowelizacja ustawy o hodowli zwierząt gospodarskich. Nadano w niej alpakom status zwierząt gospodarskich, a tym samym otwarto drzwi do różnych form dofinansowania. Wcześniej alpaki zaliczano do zwierząt egzotycznych i towarzyszących, więc uzyskanie finansowego wsparcia hodowli alpak nie było możliwe [5].
Trzy cele hodowli alpak
W Polsce hodowla alpak na mięso się nie przyjęła, za to pozostałe 3 cele hodowli alpak mają się coraz lepiej [5]:
- Agroturystyka z alpakami przeżywa prawdziwy boom, a wprowadzenie alpak do gospodarstwa agroturystycznego znacząco podnosi jego szanse rynkowe. Za sprawą uroczego wyglądu i pogodnego usposobienia alpaki są atrakcją samą w sobie, a turyści uwielbiają spacery z alpakami i ich karmienie [4].
- Alpakoterapia to kolejny sposób zarobkowania na alpakach. Należy jednak pamiętać, że nie jest to rodzaj terapii specjalistycznej, ale jedynie jej wsparcie. Łagodny charakter alpak sprawia, że ich towarzystwo poprawia stan osób z zaburzeniami nerwicowymi, depresyjnymi, autyzmem, ADHD oraz zespołem Downa [7]. Alpakoterapię stosuje się też jako uzupełnienie procesu rehabilitacji, a nawet resocjalizacji [9].
- Hodowla alpak ukierunkowana na produkcję wełny to trzecia forma prowadzenia działalności gospodarczej opartej na alpakach. Warto podkreślić, że wełna z alpak to produkt luksusowy. Jest ona ciepła, wytrzymała, nie podrażnia skóry i nie zawiera lanoliny, dzięki czemu jest hipoalergiczna [6].
Hodowla alpak – najważniejsze informacje
Mimo że hodowla alpak jest dość łatwa, warto poznać kilka podstawowych informacji na jej temat:
- Miejscem utrzymania alpak są przede wszystkim pastwiska i zagrody bez dachu. Alpakom trzeba zapewnić także pomieszczenia oraz zadbać, aby posiadały one posadzki pokryte piaskiem i słomą oraz aby były przewiewne, widne, nieocieplone i najlepiej drewniane. Alpaki można w nich umieszczać grupowo lub pojedynczo, jednak w tym ostatnim przypadku należy zapewnić im kontakt wzrokowy [8].
- Alpaki żywią się przede wszystkim trawą, stąd zapotrzebowanie na paszę dla alpak nie jest duże. W praktyce żywienie alpak powinno obejmować 1,2-1,5 kg siana dziennie, specjalne suplementy i minerały oraz zazwyczaj 6 razy w roku witaminy i 2 razy w roku leki przeciw pasożytom [8].
- Strzyżę alpak wykonuje się raz w roku, wiosną, w okolicach maja [6].
- Problematyczne momenty w hodowli alpak to: poród (często potrzeba pomocy lekarza weterynarii, a tych doświadczonych w opiece nad alpakami jest niewielu), odchowanie młodych (zdarza się, że matki nie chcą ich karmić) i choroby, gdyż w przypadku alpak objawy chorób pojawiają się dość późno [6].
Alpaki huacaya a alpaki suri
Najpopularniejszą na świecie rasą są alpaki huacaya (85% populacji). Mają one miękkie, karbikowane, bardzo gęste runo z włóknami o różnej średnicy. Włókna alpak huacaya rosną prostopadle do skóry i osiągają roczny przyrost 6-12 cm [3] [4].
Mniej popularne alpaki suri charakteryzują się delikatnym, jedwabistym, błyszczącym i długim runem, które rośnie w postaci długich kosmyków lub dredów, opadając po obu stronach ciała [3]. W hodowli alpaki suri można spodziewać się rocznego przyrostu runa między 12 cm a 24 cm [4].
Identyfikacja i rejestracja alpak od 2023 roku (IRZ)
W styczniu 2023 roku weszły w życie przepisy nakładające obowiązek rejestracji i identyfikacji alpak (IRZ) [1]. Od tego też roku każdy właściciel alpak powinien posiadać nadany przez ARiMR numer producenta (numer identyfikacyjny), numer siedziby stada, a wszystkie posiadane alpaki powinny być zarejestrowane w aplikacji IRZplus i oznakowane [2].
Warto także pamiętać, że każdorazowy zakup, narodziny, sprzedaż czy przemieszczanie alpak powinno być zgłaszane przez właściciela w aplikacji IRZplus [1], przy czym:
- zgłoszenie urodzenia i oznakowanie alpak należy przeprowadzić w ciągu maksymalnie 9 miesięcy;
- pozostałe zdarzenia należy zgłaszać w ciągu 7 dni [2].
Więcej na temat obowiązku rejestracji zwierząt, któremu podlegają od tego roku także alpaki:
IRZ w 2023 – poznaj zmiany w identyfikacji i rejestracji zwierząt (i-rolnik.pl)
 |
Źródła:
[1] https://www.alpakarium.net/post/nowy-system-identyfikacji-i-rejestracji-alpak
[2] https://www.gov.pl/web/arimr/od-6-stycznia-zmiany-w-zasadach-rejestrowania-i-znakowania-zwierzat
[4] https://swiatrolnika.info/informacje/alpaki-hodowlane-charakterystyka-rasa.html
[5] https://www.newsweek.pl/biznes/hodowla-alpak-dlaczego-nad-wisla-zapanowala-moda-na-alpaki/vn0kxv5
[8] https://www.tygodnik-rolniczy.pl/zwierzeta/chow-i-hodowla-alpak-koszty-dieta-i-zyski-2385747