Agrest (łacińska nazwa – Ribes uva-crispa) jest niewielkim, bo osiągającym ok. 1,5 m krzewem pochodzącym z rodziny agrestowatych. Owocuje w okresie letnim – od końca czerwca do sierpnia.
Często nazywany jest winoroślą północy – z uwagi na podobieństwo do winogron. W warunkach naturalnych występuje na słonecznych stanowiskach leśnych na terenie Europy i Azji. Cieszy się sporą popularnością wśród amatorskich plantatorów – nierzadko spotkać go można w przydomowych ogródkach lub działkach.
Owoce agrestu są z reguły koloru białego, zielonego, zielono-fioletowego lub fioletowo-różowego. Pod względem walorów smakowych przypomina skrzyżowanie winogron z porzeczkami. Agrest jest ceniony nie tylko ze względu na swoje właściwości smakowe, ale również zdrowotne. W 100 g tych owoców znajduje się aż 4,4 g błonnika pokarmowego, polecany jest więc jako naturalny środek zapobiegający zaparciom i wzdęciom.
Agrest – zbiory na świecie
Głównymi producentami agrestu na świecie, według danych FAO, były następujące kraje:
- Niemcy – 86 160 t (2017 r.)
- Rosja – 72 800 t
- Polska – 9 457 t (2017 r.)
- Ukraina – 8 110 t
- Wielka Brytania – 2 296 t
- Węgry – 708 t (2017 r.)
- Szwajcaria – 579 t
- Belgia – 380 t (2017 r.)
- Estonia – 140 t (2017 r.)
- Kirgistan – 110 t
- Austria – 62 t (2017 r.)
- Łotwa – 55 t (2017 r.)
- Finlandia – 48 t (2017 r.)
- Mołdawia – 33 t
- Czechy – 23 t (2017 r.)
- Nowa Zelandia – 4 t
Podane wartości dotyczą 2020 roku. FAO nie miało jednak najświeższych danych w przypadku części państw, stąd przy niektórych pozycjach wskazane zostały wartości z 2017 roku (Niemcy, Polska, Węgry).
W zakresie osiąganej wydajności liderem jest Szwajcaria, która daleko w tyle pozostawia swoich konkurentów (podana wydajność w hektagramach na hektar za 2020 rok – w przypadku Polski, Niemiec i Węgier dane z 2017):
- Szwajcaria – 111 346 hg/ha
- Niemcy – 68 332 hg/ha
- Ukraina – 90 111 hg/ha
- Wielka Brytania – 85 353 hg/ha
- Kirgistan – 55 000 hg/ha
- Rosja – 49 413 hg/ha
- Polska – 40 518 hg/ha
- Węgry – 37 861 hg/ha
Wskazane dane statystyczne jasno pokazują, że produkcja światowa agrestu opiera się na krajach europejskich, wśród których prym wiodą Europy Środkowo-Wchodniej.
Gdzie uprawia się agrest w Polsce
Według danych ARMiR w 2021 roku powierzchnia upraw agrestu wynosiła 1750,02 ha. Aż 44 proc. tego areału znajdowało się w województwie lubelskim, na drugim i trzecim miejscu uplasowało się województwo łódzkie oraz mazowieckie. Na uwagę zasługuje woj. małopolskie, w którym to zanotowano znaczący wzrost powierzchni – 16 ha do 40 ha.
- lubelskie – 772,9 ha
- łódzkie – 290,17 ha
- mazowieckie – 281,26 ha
- kujawsko-pomorskie – 70,67 ha
- wielkopolskie – 57,24 ha
- świętokrzyskie – 49,83 ha
- dolnośląskie – 42,73 ha
- podkarpackie – 40,5 ha
- małopolskie – 40,15 ha
- zachodniopomorskie – 33,39 ha
- warmińsko-mazurskie – 27,55 ha
- opolskie – 12,95 ha
- śląskie – 12,93 ha
- pomorskie – 8,97 ha
- podlaskie – 4,55 ha
- lubuskie – 4,23 ha
Zdjęcie: GLady /pixabay