W okresie letnim maszyny rolnicze są stałym elementem polskiego krajobrazu. Poruszają się po naszych drogach, widzimy, jak ciężko pracują na polu. Ile ich jest tak naprawdę w Polsce? Warto zastanowić się nad tą kwestią.
Ciągniki rolnicze w Polsce
Według danych GUS w Polsce w 2020 roku było 1,448 mln ciągników rolniczych. W porównaniu do 2010 roku liczba ta wzrosła o prawie 30 tys. szt.
Nie była to jednak wartość najwyższa, jaką zanotowano w ostatnim 15-leciu, bo pod tym względem najlepszy był rok 2016. Tak kształtowała się liczba ciągników we wspomnianym okresie:
- 2005 – 1,437 mln
- 2010 – 1,418 mln
- 2013 – 1,436 mln
- 2016 – 1,492 mln
- 2020 – 1,448 mln
Zdecydowana większość maszyn pracuje w ramach gospodarstw indywidualnych – w 2020 roku było to 1,430 mln sztuk.
Jak natomiast wygląda średnia nominalna moc ciągników wykorzystywanych w polskim rolnictwie? Otóż systematycznie ona wzrasta, osiągnęła w 2020 roku 46,9 kW. W ujęciu 15-letnim wygląda to następująco:
- 2005 – 39,3 kW
- 2010 – 37,9 kW
- 2013 – 42,5 kW
- 2016 – 45,3 kW
- 2020 – 46,9 kW
W 2020 roku statystycznie jeden traktor przypadał na 10,1 ha użytków rolnych.
Jakie województwo jest najbardziej zmechanizowane pod tym kątem posiadania ciągników rolniczych? Patrząc przez pryzmat powierzchni użytków rolnych przypadających na jedną maszynę, to czołówka przedstawia się następująco:
- małopolskie – 5,2 ha
- świętokrzyskie – 6 ha
- podkarpackie – 6,2 ha
- łódzkie – 7,4 ha
- lubelskie – 7,9 ha
Tu nie ma wielkiego zaskoczenia – w czołówce są regiony, gdzie przeważają gospodarstwa o małej powierzchni.
Najwięcej hektarów na traktor przypada w woj. zachodniopomorskim (29,4 ha), lubuskim (22,2 ha), warmińsko-mazurskim (18,9 ha).
Ilu rolników posiada traktor? Obecnie 66,9 proc. gospodarstw ma w swoim parku maszynowym ciągnik rolniczy (wzrost o 2,6 pp.). Poniższe zestawienie prezentuje, jak wyglądał ten wskaźnik przy konkretnej wielkości gospodarstwa:
- do 1 ha – 31,5 proc.
- 1,01-1,99 ha – 35,6 proc.
- 2-4,99 ha – 58,7 proc.
- 5-9,99 ha – 80,7 proc.
- 10-14,99 ha – 89,3 proc.
- 15-19,99 ha – 91,3 proc.
- 20-49,99 ha – 91,4 proc.
- 50 ha – 89 proc.
Kombajny i silosokombajny w Polsce
Teraz przejdźmy do liczebności większych maszyn – kombajnów. W 2020 roku policzono, że polscy rolnicy mają do dyspozycji:
- 167,1 tys. kombajnów zbożowych,
- 59,7 tys. kombajnów ziemniaczanych,
- 10,5 tys. kombajnów buraczanych.
W porównaniu do 2010 roku wzrosła liczba kombajnów zbożowych (o 10,1 proc.), spadła natomiast w pozostałych dwóch kategoriach (o 24,9 proc. w przypadku ziemniaczanych, o 62,1 proc. przy buraczanych).
W grupie największych gospodarstw (50 ha i więcej):
- 57,2 proc. ma kombajn zbożowy,
- 3,1 proc. ma kombajn ziemniaczany,
- 10,4 proc. ma kombajn buraczany.
Liczba silosokombajnów w Polsce wynosi 0,3 tys. szt. – jeszcze dekadę temu było to 0,7 tys.
Opryskiwacze
W zakresie opryskiwaczy można zaobserwować dwie tendencje na przestrzeni ostatniej dekady – tzn. liczba opryskiwaczy polowych zmalała, zaś opryskiwaczy sadowniczych pozostaje na zbliżonym poziomie.
W 2020 roku polscy rolnicy posiadali 462,3 tys. szt. opryskiwaczy polowych (spadek o 5,8 proc. w porównaniu do 2010 roku) i 51,8 tys. sadowniczych (wzrost o 1,3 proc.).
Te zmiany, w połączeniu ze zmniejszeniem liczby gospodarstw, nie wpływają negatywnie na poziom zmechanizowania gospodarstw. Tutaj obserwujemy wzrosty – i tak w 2020 roku 34,1 proc. gospodarzy miało do dyspozycji opryskiwacz polowy (wzrost o 2,2 pp. w porównaniu do 2010 roku), a 3,3 proc. sadowniczy (wzrost o 0,3 pp.).
Źródło: GUS, Rocznik statystyczny rolnictwa 2021
Zdjęcie: krystianwin / pixabay