26.01.2022
Zasady transportu świń na obszarze wokół ogniska ASF (strefa czerwona) – zakazy, nakazy, odstępstwa i nowe wymagania
Jaki jest zakres zakazu transportu na obszarach objętych ograniczeniami ze względu na Afrykański Pomór Świń? Kiedy możliwe są odstępstwa od zakazów? Jakie wymagania obowiązują od listopada 2021? Dlaczego nawet na terenach bez ASF należy dokumentować transport świń? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdują się w poniższym artykule.
Jedną z metod zwalczania i zapobiegania rozprzestrzeniania ASF są ograniczenia przemieszczania świń na obszarach wokół ogniska choroby.
Gospodarstwo rolne a podejrzenie i stwierdzenie Afrykańskiego Pomoru Świń
W przypadku podejrzenia ASF w gospodarstwie, rolnik powinien odizolować świnie i ich nie przemieszczać (zarówno z jak i do gospodarstwa) oraz powiadomić Powiatowego Lekarza Weterynarii (PLW). Zakaz przemieszczania dotyczy także mięsa, pasz, ściółki i nawozów.
PLW przeprowadza dochodzenie i badania. Jeżeli potwierdzi się zakażenie ASF, PLW nakazuje natychmiastowe uśmiercenie świń. Nie może być mowy o żadnym ich przemieszczaniu (może być jedynie wydana zgoda na wywóz świń bezpośrednio do miejsca ich zabicia).
PLW analizuje także dokumentację przemieszczeń świń z i do gospodarstwa za okres 15 dni przed zgłoszeniem podejrzenia ASF. Chodzi o zidentyfikowanie pochodzenia choroby oraz gospodarstw powiązanych epidemiologicznie. Mogą one zostać objęte zakazem przemieszczania świń albo nawet nakazem zabicia zwierząt. Dlatego tak ważne jest, aby rolnicy dokumentowali transporty świń także w gospodarstwach spoza obszarów ASF.
Stwierdzono ASF – wyznaczane są strefy objęte ograniczeniami
Potwierdzony urzędowo przypadek ASF skutkuje wyznaczeniem obszarów, na których obowiązuje zakaz wyprowadzania i transportu świń oraz powiązanych z nimi rzeczy (np. ściółki):
- Obszar zapowietrzony – minimum 3 km wokół gospodarstwa z ASF (ogniska zakażenia); zakaz przez 40 dni (PLW może skrócić ten okres do 30 dni).
- Obszar zagrożony – minimum 7 km wokół strefy zapowietrzonej; zakaz przez 30 dni (PLW może skrócić ten okres do 20 dni).
- W uzasadnionych przypadkach PLW wyznacza obszar buforowy w sąsiedztwie obszarów zapowietrzonego i zagrożonego. Tu obowiązują ograniczenia takie jak w obszarze zagrożonym.
PLW może zrezygnować z ustanawiania powyższych obszarów jeżeli ASF stwierdzono, np. w pojeździe, miejscu pomocy weterynaryjnej lub w punkcie kontroli granicznej.
Zakazem nie jest objęty tranzyt drogowy lub kolejowy świń (bez rozładunku i postojów).
Na obszarach objętych ograniczeniami obowiązkowe jest oczyszczanie i odkażanie pojazdów oraz sprzętu używanego nie tylko do transportu świń ale także jakichkolwiek rzeczy, które mogą być nośnikiem choroby, np. mięsa wieprzowego lub pasz.
Uwaga: od listopada 2021 egzekwowane są nowe wymagania dla tych gospodarstw utrzymujących świnie w strefach ASF, które chcą przemieszczać je poza te strefy. Obowiązkowe stało się ogrodzenie pomieszczeń przeznaczonych na świnie, paszę i ściółkę (wystarczy wspólne ogrodzenie całego gospodarstwa). Wymagane jest też posiadanie tzw. planu bezpieczeństwa biologicznego.
Po upływie okresu kwarantanny, rolnik powinien zgłosić się do PLW aby uzyskać pozwolenie na przemieszczanie świń.
Obszar zapowietrzony ASF
Zakaz transportu na obszarze zapowietrzonym dotyczy przemieszczania:
- świń – z i do gospodarstw (możliwe jest jedynie po drogach wewnętrznych gospodarstwa),
- materiału biologicznego, np. nasienia świń,
- świeżego mięsa oraz produktów wieprzowych,
- obornika, zużytej i używanej ściółki od świń.
PLW może zezwolić na warunkowe przemieszczanie świń na obszarze zapowietrzonym (w zaplombowanych pojazdach), np. do wyznaczonej rzeźni lub zakładu UPPZ w celu natychmiastowego uboju.
Po zniesieniu ograniczeń dla obszaru zapowietrzonego, przez przynajmniej 15 dni, zaczynają obowiązywać wymagania takie jak dla obszaru zagrożonego.
Obszar zagrożony ASF
Tak samo jak na obszarze zapowietrzonym obowiązuje tu zakaz przemieszczania świń, materiału biologicznego lub innych rzeczy związanych ze świniami. Takie same są też możliwości uchylenia zakazów.
Dodatkowo określone są zasady transportu świń w celu dalszego chowu i hodowli z jednego obszaru zagrożenia do innego obszaru zagrożenia. Dotyczy to przemieszczeń przez obszary wolne, ochronne i objęte ograniczeniami (Wytyczne Głównego Lekarza Weterynarii z 23 kwietnia 2020).
Ponowne wprowadzenie świń
Po okresie monitorowania oraz finalnym oczyszczeniu i dezynfekcji gospodarstwa PLW może zezwolić na transport nowych świń do gospodarstwa. Świnie nie mogą oczywiście pochodzić z obszarów z ograniczeniami i poddawane są badaniom pod kątem ASF.
Zdjęcie: Shutterstock
Źródła:
https://www.wetgiw.gov.pl/nadzor-weterynaryjny/afrykanski-pomor-swin
https://www.wetgiw.gov.pl/nadzor-weterynaryjny/asf-w-polsce
http://www.wetleszno.pl/pliki/2020/Wytyczne_GLW-przemieszczenia_swin_z_obszaru_zagrozenia.pdf
https://piwbial.pl/file/ASF_przemieszczanie.pdf
https://www.tygodnik-rolniczy.pl/articles/hodowla-zwierzat/jakie-sa-ograniczenia-w-strefach-asf/
https://www.agrofakt.pl/plan-bezpieczenstwa-biologicznego-sprawdz-wzor-dokumentu/
