Zdrowie konia – jak zadbać o żywienie, cz. 2 Pasze

Czym jest pasza?

Pasza, inaczej karma, to produkty pochodzenia roślinnego (rośliny paszowe), zwierzęcego oraz mineralnego, a także substancje otrzymywane w wyniku przemian chemicznych (mocznik) lub biologicznych (drożdże paszowe) bogate w składniki pokarmowe, będące pożywieniem dla zwierząt hodowlanych.

Współczesne pasze dla koni

Pasze, jakie podajemy koniom, możemy podzielić na:

– objętościowe: zielonka, siano, sianokiszonka, słoma;

– treściwe: ziarna zbóż, mieszanki przemysłowe, koncentraty.

Czynniki wpływające na trawienie paszy przez konia

• Skład chemiczny paszy

Pasze, które zawierają pektyny (włókno łatwo trawione przez mikroorganizmy), są najsmaczniejsze dla koni, np. wysłodki buraczane.

• Rozdrobnienie i przetworzenie paszy
  Ziarna zbóż poddane gnieceniu, śrutowaniu, ekstruzji uwalniają skrobię, która jest łatwiej przyswajalna w jelicie cienkim.
• Ilość podawanej paszy
• Interakcje pomiędzy podawanymi komponentami żywieniowymi
  Duża zawartość tłuszczu w jednorazowym posiłku pogarsza mikrobiologiczne procesy rozkładu włókna, skrobi.
• Wysiłek fizyczny
  Po treningu nie należy podawać paszy koniom.
• Cechy indywidualne koni, np. wiek, rodzaj treningu.

Pasze objętościowe

Pasze objętościowe są podstawowym i niezbędnym elementem utrzymania równowagi układu pokarmowego. Koń musi mieć stały i nieograniczony dostęp do pasz objętościowych, które powinny stanowić ok. 75–80% prawidłowej dawki pokarmowej.

Siano, jako podstawa żywienia koni, musi być jak najlepszej jakości. Zła jakość tej paszy prowadzi do chorób układu pokarmowego, alergii, chorób układu oddechowego, a nawet poronień u klaczy. Włókno zawarte w siane zapewnia prawidłowe wydzielanie soków trawiennych oraz pozwala na prawidłowe działanie mikroflory jelit.

Sianokiszonka jest paszą lubianą przez konie. Posiada wysoką zawartość energetyczną oraz odżywczą. Pasza ta jest zalecana dla koni z chorobami układu pokarmowego.

Słoma zalecana jest do podawania w niewielkiej ilości, aby wzmocnić perystaltykę jelit. W nadmiernej ilości nie jest trawiona przez organizm konia.

Prawidłowa dieta konia, to także zapewnienie zwierzęciu dostępu do pastwiska, na którym zaspokaja swoje potrzeby stadne oraz behawioralne.

Pasze treściwe

Ziarna zbóż podajemy koniom pracującym, gdy pasza objętościowa nie pokrywa zapotrzebowania energetycznego. To zawartość skrobi w zbożach świadczy o ich wysokiej wartości energetycznej. Owies zawiera ok. 40% skrobi w ziarnie, jęczmień ok. 55%, kukurydza 60–80%. Skrobia owsiana w większym stopniu trawiona jest w jelicie cienkim niż skrobia uzyskana z kukurydzy czy jęczmienia, te zboża wymagają przetworzenia.

Mieszanki przemysłowe zalecane są wtedy, gdy koń wymaga stosowania specjalistycznych diet, np. gdy niezbędne jest podanie energii w skoncentrowanej dawce lub podanie zbóż po obróbce technicznej (gniecenie, prasowanie, obróbka termiczna).

Otręby, wytłoki, wysłodki wpływają korzystnie na sierść (łuska słonecznika), perystaltykę jelit (drożdże paszowe), a także działają mlekopędnie (otręby pszenne). Koniom sportowym zaleca się podawanie otrębów ryżowych (działają korzystnie na kondycję).

Warto także podawać koniom owoce i warzywa okopowe – jabłka, marchew, buraki, szczególnie w okresie jesienno-zimowym, gdy koń nie jest wyprowadzany na pastwisko.

Bibliografia:

„Anatomia i Fizjologia zwierząt”, H. Przespolewska, K. Barszcz

„ Anatomia zwierząt 2, narządy wewnętrzne i układ krążenia”, K. Krysiak, K. Świeżyński

„Żywienie koni” webinar organizowany przez Animalia Szkolenia, prowadzony przez Sylwię Marchewkę

https://pl.wikipedia.org/wiki/Pasza_(rolnictwo) – dostęp 23.11.2020 r.

Zdjęcie: congerdesign from Pixabay

Zobacz także:

Zdrowie konia – jak zadbać o żywienie, cz. 1