ASF a hodowla świń – 3 korzystne dla rolników informacje
W polskim prawie pojawiło się kilka zmian, dzięki którym hodowla świń stała się łatwiejsza i bardziej opłacalna. Przedstawiamy 3 korzystne dla rolników przepisy, które mogą zainteresować producentów trzody chlewnej. Wśród nich znalazły się dopłaty do świń na walkę z ASF, zniesienie części wymagań przy hodowli na użytek własny, a także nowy wyjątek od wymogów odnośnie do przemieszczania świń.
Coroczne dopłaty do świń na inwestycje zapobiegające rozprzestrzenianiu się ASF – już od 16 sierpnia 2023 roku
Od 30 czerwca 2023 roku obowiązują szczegółowe wytyczne WPR 2023 – 2027 określające dotacje dla rolników z interwencji I.10.3 „Inwestycje zapobiegające rozprzestrzenianiu się ASF” [3].
W ramach tej interwencji dofinansowanie dla rolników wyniesie dla jednego beneficjenta maksymalnie 100 000 zł i obejmie 80% kosztów kwalifikowanych lub ustalonych stawek [1]. W sumie z tej interwencji na dofinansowania dla rolników przeznaczono 94 mln zł [2].
W 2023 roku wnioski do ARiMR będzie można składać od 16 sierpnia do 15 września [2].
Pomoc dla producentów trzody chlewnej na inwestycje zabezpieczające przed rozprzestrzenianiem się afrykańskiego pomoru świń będzie udzielana tym rolnikom, którzy spełnią dwa warunki. Po pierwsze, są posiadaczami nieruchomości (w okresie przynajmniej od daty złożenia wniosku o przyznanie pomocy) objętych inwestycjami zapobiegającymi rozprzestrzenianiu się ASF. Po drugie, na terenie objętym inwestycją rolnicy ci mają zarejestrowane minimum 50 świń lub prowadzona jest hodowla świń ras czystych lub ras rodzimych [3].
Dopłaty do trzody chlewnej będą udzielane na 7 rodzajów inwestycji: ogrodzenie, niecka dezynfekcyjna, urządzenia do dezynfekcji w gospodarstwie rolnym, magazyn do przechowywania słomy, silos na zboże lub paszę gotową, inwestycje zapewniające utrzymanie świń bez kontaktu z innymi zwierzętami [3]. Szczegółowe wymagania można znaleźć na stronie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
ASF a świnie na własny użytek – 9 zlikwidowanych wymagań
Zmianie uległy także związane z afrykańskim pomorem świń przepisy dotyczące małych gospodarstw, w których hodowla świń prowadzona jest na własny użytek. Zapisy te pojawiły się w maju 2023 roku w zmienionym rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 sierpnia 2021 roku w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń (Dz.U. 2023 poz. 866).
Poniżej 9 zniesionych wymagań dla gospodarstw rolnych, w których prowadzona jest hodowla trzody chlewnej na użytek własny [4]:
- Nie trzeba prowadzić i aktualizować spisu świń z podziałem na prosięta, warchlaki, tuczniki itd.
- Koniec ze sporządzaniem rejestru pojazdów wjeżdżających na teren gospodarstwa, służących do transportu świń, paszy, produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego.
- Nie ma obowiązku sporządzania rejestru wejść osób do pomieszczeń dla świń.
- Osoba, która obsługuje świnie, nie musi pracować tylko w jednym gospodarstwie.
- Nie ma zakazu wchodzenia do budynków, w których prowadzona jest hodowla lub chów świń, przez osoby postronne.
- Osoby zajmujące się świniami nie muszą już stosować środków higieny ograniczających rozprzestrzenianie się afrykańskiego pomoru świń.
- Nie wymaga się monitorowania i zwalczania gryzoni.
- Nie trzeba wykładać mat dezynfekcyjnych przed gospodarstwem rolnym (wejścia, wyjścia, wjazdy i wyjazdy).
- Zniesiono obowiązek wykonania badania laboratoryjnego w kierunku ASF przy uboju świń na własny użytek, dla wszystkich obszarów objętych ograniczeniami z wyjątkiem podejrzenia wystąpienia wirusa ASF.
ASF a świnie na własny użytek – wyjątek od wymagań wobec przemieszczania świń
Niektóre gospodarstwa rolne utrzymujące świnie na własny użytek mają prawo przemieszczać między sobą świnie. Wyjątek ten został zapisany w zmianie rozporządzenia w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń — Dz.U. 2023 poz. 866 [4]. Można przemieszczać świnie utrzymywane na użytek własny między gospodarstwami, o ile gospodarstwa rolne znajdują się na obszarach wolnych od ASF oraz [6]:
- świnie przemieszczane są do innego gospodarstwa, w którym również hoduje się wyłącznie świnie na własny użytek;
- gospodarstwo, do którego przemieszczane są świnie, leży w tej samej lub sąsiedniej gminie.
Jeżeli chodzi o obszary objęte ograniczeniami I-III ze względu na ASF, nie ma obniżenia wymagań w zakresie przemieszczania świń [6]. Zwierzęta utrzymywane na użytek własny mogą być przemieszczanie tylko wtedy, gdy zostaną spełnione wszystkie wymagania określone w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) 2023/594 z dnia 16 marca 2023 (RWK 2021/ 605 już nie obowiązuje) [7]. Szczegółowe informacje na temat zapisów powyższego rozporządzenia można znaleźć na stronie Głównego Inspektoratu Weterynarii.
Więcej na temat hodowli świń:
Źródła:
[6] https://www.agrofakt.pl/hodowla-swin-na-wlasny-uzytek-czego-dotycza-nowe-wymagania/