i-Rolnik
  • Artykuły
  • W skrócie
  • Ubezpieczenia
    • Uprawy rolne
    • Budynki i OC
    • Maszyny rolnicze
    • Konie
    • Produkcja zwierzęca
    • Zwierzęta gospodarskie
    • Auto
    • Agrofirma
    • Agro Flota
    • Instalacje OZE
  • Zgłoś szkodę
    • Artykuły
    • Wiedza rolnicza
    • W skrócie
    • Wydarzenia
    • Ubezpieczenia
      • Uprawy rolne
      • Budynki i OC
      • Maszyny rolnicze
      • Konie
      • Produkcja zwierzęca
      • Zwierzęta gospodarskie
      • Auto
      • Agrofirma
      • Agro Flota
      • Instalacje OZE
    • Zgłoś szkodę
    • Pomoc
    • Kontakt
  • Zaloguj się
  • Zarejestruj się
Ubierz choinkę, ale nie buty! 
Autor Katarzyna Kurzawa
24.12.2024
#choinka #język polski #Święta

Ubierz choinkę, ale nie buty! 

Ubierać, zakładać, wkładać – kiedy i jak używać?!

Wszyscy to robimy, czasami o tym mówimy, prosimy dzieci, żeby wreszcie się nauczyły same i szybko. Ubieranie. Zakładanie. Wkładanie. Opowiadanie o tych czynnościach może przysparzać problemów.

Szybko ubierz buty!

Hmm… Ale w co?

Nie wiem, w czapkę?

Ubierać

Czasownik „ubierać” oznacza wkładanie czegoś na coś lub na kogoś. Ubrać więc można choinkę, lalkę w sukienkę, pieska w płaszcz przeciwdeszczowy.

Jeśli chcemy powiedzieć, co na siebie założyliśmy lub zamierzamy założyć, powinniśmy użyć zaimka zwrotnego „się” – „ubierać się (w coś)”.

  • Jutro muszę się cieplej ubrać.
  • W co się dzisiaj ubierasz?

Wkładać

Słowniki poprawnościowe wskazują, by do określania czynności ubierania się w różne części garderoby używać czasownika „wkładać” (ktoś wkłada coś [komuś, czemuś] – [na coś]), np. włożyć sandały, włożyć kapelusz na głowę, włożyć kurtkę.

Konstrukcje typu „ubrać czapkę” w znaczeniu >włożyć na siebie<, to małopolski regionalizm (powstały pod wpływem języka niemieckiego), który w polszczyźnie ogólnej uznawany jest za błąd.

Zakładać

Mamy jeszcze czasownik „zakładać”, który odnosi się do akcesoriów.

  • Załóż jedwabny krawat do tej koszuli.
  • Muszę zakładać okulary do czytania.

Uwaga

Zdarza się, że mówimy: Załóż płaszcz albo załóż sweter. Użycie czasownika „założyć” w tym znaczeniu (zamiast włożyć lub ubrać się w…) budzi pewne wątpliwości – nie ma zgodności w opiniach o poprawności. Lepiej „wkładać” niż „zakładać”.

Jednak „zakładanie” dopuszczają i prof. Jan Miodek, i prof. Mirosław Bańko. Ten ostatni stwierdza, że oba czasowniki są często używane zamiennie:

„Dlatego nie jestem wcale skłonny do krytykowania tych, którzy mówią o zakładaniu płaszcza czy butów. W Innym słowniku języka polskiego PWN, opartym na Korpusie Języka Polskiego, w haśle >założyć< uwzględniliśmy oba znaczenia – i to dotyczące krawata, zegarka i okularów, i to dotyczące płaszcza i obuwia”.

Jak widać, czasownik „założyć” coraz odważniej wchodzi do polszczyzny, ale oficjalnie nadal zaleca się „zakładanie krawata”, natomiast „wkładanie płaszcza” lub „ubieranie się w płaszcz”.

Takie proste i codzienne, a takie skomplikowane!

 

Dla ciekawych i dociekliwych:

„Nie mam się w co ubrać! Ubrać (się), włożyć i założyć”, polszczyzna.pl → KLIK

„Ubrać coś czy ubrać się w coś? Ubrać kurtkę czy ubrać się w kurtę?”, prostypolski.pl → KLIK

„Językowe dylematy z ubieraniem się”, bookowska.pl → KLIK

„Założyć, ubrać czy włożyć sweter?”, Poradnia Językowa Uniwersytetu Łódzkiego → KLIK

Zdjęcie: gettyimages.com

Przeczytaj także

Piosenki o koniach cz. 2

Piosenki o koniach cz. 2...

Druga część cyklu „Piosenki o koniach” może nie spodobać się fanom Urszuli – ani w tej, ani w kolejnych edycja...

Piosenki o koniach cz. 1

Piosenki o koniach cz. 1...

Koń by się uśmiał – wyrażenie to na pewno znamy. Co jednak w sytuacji, gdy koń by sobie posłuchał – jaką muzyk...

Utwory z maszynami rolniczymi w tle

Utwory z maszynami rolniczymi w tle...

Ciągniki rolnicze, kombajny i inny sprzęt rolniczy rzadko są tematem utworów muzycznych. Z jakichś nieznanych ...

Rolnictwo Artykuły Wiedza rolnicza W skrócie Wydarzenia
Generali Agro Ubezpieczenia Szkody
i-Rolnik Pomoc Kontakt Rejestracja - korzyści
Warunki korzystania Polityka prywatności Pliki cookies Regulamin
iRolnik
© 2025 Generali T.U. S.A. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na używanie cookies, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Zapoznaj się z Polityką prywatności, gdzie znajdziesz szczegółowe informacje dotyczące przetwarzania danych osobowych.AkceptujZamknij