12.06.2024
Kredyty dla rolników – zestawienie dostępnych możliwości
Które kredyty dla rolników są najkorzystniejsze? Jakie działania można sfinansować przez kredyty preferencyjne? Gdzie szukać najbardziej opłacalnej lub bezzwrotnej pożyczki dla rolników? To i wiele więcej w poniższym artykule.
Preferencyjne kredyty dla rolników – ARiMR współfinansująca odsetki lub kapitał
Najkorzystniejszym kredytem dla rolnika jest dofinansowywany przez ARiMR kredyt preferencyjny. Dlatego poszukiwanie odpowiednich dla siebie kredytów rolniczych warto rozpocząć od analizy ich dostępnych linii.
Specyfika kredytów preferencyjnych dla rolników polega na tym, że choć są przyznawane przez bank i spłacane przez kredytobiorcę, to część odsetek lub kapitału pokrywa za rolnika ARiMR [3].
Kredyty preferencyjne dla rolników są udzielane przez banki, które zawarły z ARiMR umowę o współpracy. Szczegółowe informacje: Kredyty preferencyjne – Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa – Portal Gov.pl (www.gov.pl)
Linia UP na utrzymanie płynności finansowej
Rolnicy mogą ubiegać się w ramach linii UP o 2-procentowe kredyty preferencyjne z dopłatami do oprocentowania, które mogą być użyte m.in. do [1]:
- uregulowania rolniczych zaległości płatniczych;
- bieżących zakupów, np. nawozów, materiału siewnego, paliwa, inwentarza.
Dostępne kwoty kredytów linii UP wynoszą od 100 tys. do 400 tys. zł w zależności od powierzchni gruntów rolnych [4]. Pula dostępnych w 2024 roku kredytów linii UP wynosi 5,4 mld zł, a dopłat do oprocentowania – 200 mln zł [5].
Inwestycyjne linie RR, PR, Z
Linia kredytowa RR finansuje inwestycje w rolnictwie i w rybactwie, w tym np. [1]:
- budynki służące wytwarzaniu, magazynowaniu lub przygotowywaniu do sprzedaży produktów rolnych;
- zakup i montaż instalacji lub wyposażenia.
Kredyt preferencyjny linii PR finansuje inwestycje w przetwórstwie produktów rolnych, ryb, skorupiaków i mięczaków oraz zakup akcji lub udziałów, w tym np. [1]:
- komputery, oprogramowanie, aparaturę pomiarową, kontrolną;
- środki transportu.
Linia Z to kredyt preferencyjny na zakup ziemi w celu [1]:
- założenia nowego gospodarstwa;
- zwiększenia powierzchni obecnego powyżej 300 ha użytków rolnych.
W 2024 roku pula kredytów preferencyjnych linii PR, RR i Z to 500 mln zł, a dopłat do oprocentowania – 5 mln zł [4].
Linie K01 i K02 oraz DK01 i DK02 na wznowienie produkcji po klęskach żywiołowych
Rolnicy, których gospodarstwa ucierpiały na skutek niekorzystnych warunków atmosferycznych (np. suszy, gradu, nawalnego deszczu), mogą ubiegać się o kredyty z dopłatą ARiMR z linii inwestycyjnej K01 i obrotowej K02 [1].
Linia K01 przeznaczona jest na odtworzenie środków trwałych, np. na [1]:
- odbudowę, remont budynków, urządzeń służących do zasilania w media;
- zakup lub naprawę maszyn rolniczych i ciągników; materiału szkółkarskiego roślin wieloletnich, inwentarza żywego;
- kosztów ogólnych (np. dokumentacja, nadzór budowlany) do limitu 12% kwoty kredytu.
Linia K02 przeznaczona jest na zakup rzeczowych środków niezbędnych dla przywrócenia produkcji, np. na [1]:
- materiał siewny i szkółkarski, inwentarz, matki pszczele;
- nawozy mineralne i środki ochrony roślin; pasze objętościowe, treściwe i koncentraty;
- paliwo i materiał opałowy do tuneli i szklarni.
W 2024 roku limit akcji linii K01 i K02 określono na 100 mln zł, a kwotę dopłat do oprocentowania na 5 mln zł [4].
Inwestycyjna linia DK01 i obrotowa DK02 są również kredytami preferencyjnymi z tytułu strat wynikających z niekorzystnych warunków atmosferycznych. Kredytobiorcą może być jednak w tym przypadku duże przedsiębiorstwo rolne. Maksymalna kwota kredytu z linii DK01 lub DK02 wynosi 8 mln zł w zależności od działu produkcji rolnej [1].
Linia KPS – w związku z ASF
Hodowcy świń, którzy chcą ponownie uruchomić produkcję po utraceniu jej w wyniku ASF, mogą starać się o kredyt z dopłatą ARiMR z linii KPS np. na zakup [1]:
- loszek, knurów, warchlaków nieprzeznaczonych na eksport;
- nawozów mineralnych, pasz, środków ochrony roślin;
- materiału siewnego roślin motylkowych, zbóż, rzepaku, kukurydzy, traw, buraków;
- wyposażenia chlewni i maszyn do produkcji świń.
Wysokość kredytu zależy od wielkości wcześniej utrzymywanego stada świń i maksymalnie wynosi 1,5 mln na siedzibę stada o wielkości średniorocznej powyżej 1000 świń. W przypadku większej liczby siedzib kredyt odpowiednio się powiększa [1]. W 2024 roku limit linii KPS określono na 10 mln zł, a kwotę dopłat do ich oprocentowania na 100 tys. zł [3].
 |
Kredyt skupowy – linia S
Od 8 maja 2024 roku dostępne są kredyty preferencyjne linii S na poprawę płynności finansowej podmiotów prowadzących skup zbóż lub obrót nimi, obrót materiałem siewnym roślin rolniczych oraz skup lub mrożenie owoców miękkich. Limit akcji kredytowej wynosi 2,2 mln zł, a na dopłaty do oprocentowania przeznaczono 90 mln zł [1].
Linia MRcsk – kredyt na zakup ziemi dla młodych rolników
W 2024 roku przeznaczono 4 mln zł na linię MRcsk (z częściową spłatą kapitału) na zakup ziemi przez młodych rolników, o ile ich celem jest powiększenie swojego gospodarstwa (lub stworzenie nowego) do wielkości maks. 300 ha użytków rolnych [1] [4]. Jeżeli chodzi o utworzenie nowego gospodarstwa rolnego, jego powierzchnia nie może być mniejsza niż średnia powierzchnia gruntów rolnych w gospodarstwach rolnych w danym województwie [4].
Komercyjny kredyt dla rolnika
Jeśli nie można skorzystać z kredytów preferencyjnych, pozostaje oferta komercyjnych kredytów rolniczych. Kredyty dla rolników z odpowiednią zdolnością kredytową są dostępne nawet na 20 lat, z odroczeniem spłaty na 2 lata i z harmonogramem spłat dostosowanym do cyklu produkcyjnego. Bywa, że nie jest wymagane podanie szczegółowego celu zaciągania kredytu (wystarczy, że będzie przeznaczony na gospodarstwo rolne) ani zabezpieczenie na majątku gospodarstwa (np. kredyty gotówkowe, obrotowe). Bywa też, że banki określają cel i oferują np. hipoteczny kredyt na ziemię rolną i nieruchomości czy też na zakup maszyn.
Banki i ARiMR – kredyt na zakup ziemi rolnej
Do zakupu ziemi rolnej można wykorzystać ofertę komercyjnych kredytów dla rolników, które są udzielane na dowolny cel. Na rynku są też dostępne celowane instrumenty finansowe, takie jak kredyt na zakup ziemi.
Korzystniejszy kredyt na ziemię rolną można uzyskać z opisanej wyżej linii RR oraz Z kredytu preferencyjnego dla rolników. Młody rolnik może zaś skorzystać z opisanej wyżej linii MRcs. W obu przypadkach de facto uzyskuje się wtedy dofinansowanie na zakup ziemi.
Pożyczki dla rolników – rodzaje
Najkorzystniejsze pożyczki dla rolników oferowane są przez instytucje publiczne. Dla przykładu w 2024 roku:
- KOWR udziela pożyczek na skup, przechowywanie lub przetwarzanie produktów rolnych oraz na działania innowacyjne i rozwojowe w dziedzinie produkcji roślinnej, zwierzęcej, przetwórstwa lub powiększania i modernizacji gospodarstw rolnych [6]. Od 2024 roku mają one oprocentowanie 6,68%, maksymalny okres spłaty 6 lat i udzielane są do kwoty 0,5 mln zł (do 3,5 mln zł na nieruchomości) [6].
- ARiMR daje możliwość uzyskania nieoprocentowanej pożyczki dla rolników produkujących świnie (symbol NP2), w związku z wystąpieniem ASF, na sfinansowanie nieuregulowanych zobowiązań cywilnoprawnych [7].
Dostępne są też tzw. bezzwrotne pożyczki dla rolników, czyli dotacje. Największy ich wybór zawiera KPS WPR 2023-2027. Można też starać się o bezzwrotną pożyczkę dla rolników z programów celowanych, np. Agroenergia albo Energia Dla Wsi, albo z rządowych dopłat dla rolników w związku z np. wojną w Ukrainie.
Komercyjne pożyczki dla rolników są droższe niż te udzielane przez instytucje publiczne. Ich zaletą są proste i szybkie procedury oraz brak konieczności określania ich celu. Zwykle mają raty i karencję dostosowane do sezonowości działalności rolnej. Bywa, że pożyczka dla rolnika nie wymaga zabezpieczenia rzeczowego. Dla rolników, którzy nie mają zdolności kredytowej, atrakcyjne mogą być pożyczki pod zastaw ziemi rolnej.
Najmniej korzystne warunki oferują firmy pożyczkowe, które czasem reklamują swój produkt jako „kredyt dla rolników bez zaświadczeń”. Jest to zwykła oferta dla osób indywidualnych, a rolnicy korzystają z niej, jeżeli nie mają zdolności kredytowej, a zdarza się niespodziewany wydatek.
Źródła:
[1] https://www.gov.pl/web/arimr/1-kredyty-preferencyjne
[3] https://www.agrofakt.pl/kredyty-preferencyjne-2024-jakie-linie-kredytowe-sa-dostepne/
[5] https://www.gov.pl/web/arimr/arimr-uruchamia-dodatkowe-srodki-na-kredyty-plynnosciowe
